AB ülkelerinde, 1 Ocak 2026 dan itibaren uluslararası nakliyatta çalışan ve azami yüklü ağırlığı 2,5 Ton üstü VAN araçlara takograf zorunlu olacak ve G2V2 (Smart – Akıllı) dijital takograf takacaklardır. Bizim taraf olduğumuz AETR sözleşmesinin değiştirilmesi konusunda halen müzakereler devam etmektedir. AB, AETR ülkelerinin uluslararası nakliyata çalışan 2,5 Ton üstü araçlarının da aynı şekilde G2V2 takograf takmasını istemektedir. Bu konuda iki öneri yapmıştır.
Birincisi; 1 Ocak 2026 da, yeni tescil edilen 2,5 Ton üstü araçlara G2V1 takografın zorunlu olması, 1 Ocak 2028 de uluslararası nakliyatta çalışan tüm araçların G2V2 dijital takograf takması.
İkincisi; 1 Ocak 2028 de uluslararası nakliyatta çalışan tüm araçlara (2,5 Ton üstü) G2V2 dijital takograf takılması.
Türkiye, ikinci seçeneği benimsediğini resmi olarak bildirmiştir. Ancak, AB ve bazı takograf üreticilerinin birinci seçeneği 1 Ocak 2025 te başlatmak için lobi yaptığı konusunda bilgiler vardır.
Bu uygulama şirketlerde neleri değiştirecek;
Halen 3,5 Ton ve altı van araçlarla uluslararası Express taşıma yapan firmalar, genelde sürücü çalışma sürelerine uymamaktadırlar. Çünkü bu araçların takograf takma zorunluluğu bulunmamaktadır. Aslında, bu araçlarda takograf takmak zorunlu olmasa da, sürücülerin çalışma süreleri ile ilgili kayıtları elle tutmaları gerekmektedir. Çalışma kayıtlarını elle tutmadıkları için bazı firmalara, Avrupa da yaptırım uygulandığına şahit olduk. Uygulama başladığında 2,5 Ton üstü araçlarla ilgili olarak ta;
· Sürücüler takograf sürücü kartı alacaklar.
· Sürücü kartı verileri en geç 28 günde bir, takograf verileri en geç 90 günde bir indirilecek.
· Sürücüler 4 hafta sonunda, araçlar 8 hafta sonunda ülkeye dönmek zorunda kalacaklar.
· Sürücüler, takograf kullanmayı öğrenecekler, şirketler bu eğitimi vermek / verdirmek zorundalar.
· Sürücüler, çalışma sürelerine uyarak araç kullanmak zorunda kalacaklar. Araç içinde yatma imkanı olmadığı için, tüm günlük ve haftalık dinlenmeleri araç dışında, otelde veya bir dinlenme tesisinde geçirmek zorunda kalacaklardır.
· Takograf hız aşımlarını kaydettiği için, hız ihlali yaptırımları artacaktır. Dolayısı ile bu araçların hız avantajı yok olacaktır.
· Van araçlarla ekspres taşımacılık yapan şirketlerin maliyetleri artacaktır.
· G2V2 takografların halen fiyatı 1000 -1250 EUR civarındadır. 2028 yılına kadar fiyatlar 1250- 1500 UER seviyelerine yükselebilir. Bazı Van araçlara takograf takmak için ek donanımlar gerekebilmektedir. Fiyatlar buna bağlı olarak artabilecektir.
· Uluslararası nakliyatta çalışan araçların hepsinin takografları değişeceği için, takograf servislerinde yığılmalar olabilir. Firmaların buna göre tedbir almaları gerekecektir.
Firmalara bir getirisi olacak mıdır?
· Herşeyden önce, van araçlar ile taşımacılık yapan firmalar ile TIR’lar ile taşıma yapan firmalar arasında süregelen bazı tartışmalar bitecek, rekabet şartları eşitlenecektir.
· Van araçların karıştığı kazalar azalacak, trafik güvenliğine katkısı olacaktır.
· Sürücüler ve araçların çalışma süreleri ile ilgili dijital veriler olacağından, planlama ve diğer sistemlere entegrasyon daha kolay olacaktır.
· Daha doğru bir filo yönetimi ve planlama mümkün olacaktır.
· Sürücüler ve firmalar arasında daha şeffaf ve gerçekçi bir ilişki ve hesaplaşma mümkün olabilir. Çünkü, takograf kullanılıyorsa, sürücü çalışma süreleri ile ilgili yasal geçerliliği olan veriler, takograf verileridir.
1 Ocak 2028 yılına kadar 3 yıl süre vardır. Firmaların hazırlıklarını ve araç tedarik planlarını gözden geçirmeleri , buna göre gerekli düzenlemeleri yapmalı faydalı olacaktır. Bu yapılmazsa, bazı yatırımlar boşa gidebilir, ciddi yaptırımlar ile karşı karşıya kalınabilir.