2’nci Nesil, 2’nci Sürüm (G2V2) Dijital Takograf
(Smart Takograf)
Şu an için, 2’nci nesil dijital takograflar bizi pek ilgilendirmemektedir. Ama, AB ülkelerinde 21 Ağustos 2023 tarihinde ,yeni tescil edilen araçlarda, 2’nci nesil 2’nci sürüm dijital takograf zorunlu olduğu için, konuyu merak edenler olmaktadır. Türkiye’nin taraf olduğu AETR sözleşmesine taraf ülkelerde, 2’nci nesil dijital takografların kullanılması, sadece uluslararası nakliyatta çalışan araçlarda en erken 2026 yılında, en geç ise 2028 yılında zorunlu olacaktır. Şu an için müzakereler devam etmektedir. Müzakere sonuçlarına bağlı olarak, erteleme de olabilir. 2026 yılında başlarsa; yeni tescil edilen araçlarda, 2’nci nesil 1’inci sürüm dijital takograf takılacak, ama 2028 yılı sonunda tüm uluslarası nakliyatta çalışan araçların takografları 2’nci nesil 2’nci sürüm takograflar ile değiştirilecektir. 2028 yılında başlama seçeneği seçilirse, uluslararası nakliyatta çalışan tüm araçlar doğrudan 2’nci nesil 2’nci sürüm takografları takacaklardır. Ayrıca, uluslararası nakliyatta çalışan 2,8 Ton üzeri tüm araçlar, 2’nci nesil 2’nci sürüm takograf takmak zorunda olacaklardır.
AB, 2014 yılında, yeni nesil dijital takograflar ile ilgili yönetmeliği çıkardığında, yeni nesil dijital dijital takografları ‘’Smart Tachograph- Akıllı Takograf) olarak tanımlamıştır. Ancak 2018 yılından sonra takip eden yönetmeliklerde, resmi olarak 2’nci nesil dijital takograf tanımı yer aldı. Ama, gündelik kullanımda hala ‘’Smart Tachograf’’ kullanılmaya devam etmektedir.
AB üyesi ülkelerde, 15 Haziran 2019 tarihinden sonra yeni tescil edilen araçlarda, 2’nci nesil 1’nci sürüm takograf zorunlu oldu. 21Ağustos 2023 ten itibaren ise;, yeni tescil edilen ticari araçlar 2’nci nesil 2’nci sürüm takograf takacaklardır. Böylece, takograf tarihinde ilk kez, sürüş ve dinlenme sürelerinin kaydedilmesinin çok ötesine yeni işlevler kazanmıştır. G2V2 takograflar, filo yöneticileri için gerçekten değerli, verimlilik ve finansal kazanım sağlayan, güvenilir veriler üretmektedir.
2’nci nesil 2’nci sürüm takografın yeni ve geliştirilmiş özellikleri;
- Daha hızlı veri indirme süresi: 1 nci nesil dijital takograflarda veri indirme süresi , veri miktarına bağlı olarak 10 dk- 40 dk sürebilir. Yeni nesil takograflarda bu süre dahada kısalacaktır.
- Entegre GPS alıcısı; Her üç saatlik sürüş sonunda km bilgisini kaydeder. Hudut geçişleri , yükleme/ indirme noktaları otomatik olarak kaydedilir. Ayrıca, art arda iki kez alınabilen yeni kısaltılmış dinlenme süresini kaydedebilir.
- Kabotaj ve sürücü kayıtları: Bir GNSS modülü (Küresel Navigasyon Uydu Sistemi), aracın konumunu ve sınır geçişlerini otomatik olarak algılar ve verileri toplu belleğe kaydeder, böylece sürücünün sınır geçişlerinden sonra yeni ülke kodunu girmek için, aracı durdurması ve elle kaydetmesi gerekmez.
- Bağlantı: Artık zorunlu olan entegre ITS (Kısa mesafe telsiz sistemi) arayüzüne ek olarak, ikinci versiyon akıllı takograf da yeni bir Bluetooth arayüzü bulunmaktadır. Kısa mesafe telsiz sitemi (DSRCS), takografta bir uygunsuzluk varsa ve yol kenarı denetim istasyonuda bir alıcı algılarsa, uygunsuzlukları bildirmektedir. Ancak, buna sürücünün onay vermesi gerekmektredir.
- Araç üstü kantar entegrasyonu ; Araca fazla yükleme yapıldığında, takograf kaydedecektir.
- Mevcut sürücü kartları ve şirket kartları ile kullanılabilecek. Ama kontrol kartı ile servis kartlarının değişmesi gerekecek.
- Sürücü Kartları: İkinci sürüm, takograflar, AB ülkelerinde 2024 yılının sonunda zorunlu hale gelecek olan 28 günden 56 güne genişletilmiş depolama kapasitesine sahip yeni sürücü kartları ile kullanılabilecektir. Bu kartlar, AETR ülkelerinde 2026 veya 2028 yılında zorunlu olacaktır.
2’nci nesil, 2’nci sürüm takograf verimliliği nasıl artıracak?
Takograf verilerini indirmek ve saklamak yeterli değildir. Verilerin analiz edilmesi ve kullanılan diğer yönetim sistemleri ile entegre edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle kullandığınız takograf veri analiz yazılımları, diğer yönetim sistemlerine veri aktarabilmelidir. Çeşitli raporlarla, güvenilir takograf verileri, filonun başarılı yönetimi için yararlı bir karar verme aracı olacaktır. Ayrıca, halen kullanmakta olduğunuz veri indirme cihazları ve analiz yazılımları 2’nci nesil 2’nci sürüm takograflarla uyumlu olmayabilir, mutlaka sorun ve uyumluluk durumunu öğrenin. Aksi taktirde 2 sene sonra tüm yazılım ve donanımınızı değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Aynı uyumluluk sorunu araç takip sistemleri içinde geçerlidir.
Takograf verileri analiz edilerek; Araçların güncel konum verileri ve durumlarına göre, rotaları planlanabilir, yükler birleştirilebilir, yeni durumlara göre plan değişiklikleri kolayca yapılabilir. Buna ek olarak, yazılım kalan sürüş ve dinlenme sürelerini, son yükleme ve boşaltma işlemini ve filo yöneticilerinin boş seferleri azaltmak için ihtiyaç duydukları diğer değerli bilgileri sağlayarak sürücülerin ve yüklerin daha iyi tahsisine yardımcı olabilir.
Gelecekte takograf ile ilgili iş modellerinde, takograf verilerini kullanan yenilikçi uygulamalar önemli olacaktır.
Verileri günlük operasyonları iyileştirmek için kullanmanın ötesinde, ikinci versiyon akıllı takograf; güvenli, doğrulanmış araç verileri sağlayarak, yeni ve yenilikçi uygulamaların temelini de atacaktır. Takograf verileri, otoban geçiş ücretlerinin hesaplanması gibi katma değerli hizmetleri sunmak için değerli bir varlık haline gelebilir. Bu çözüm, çeşitli geçiş ücreti servis sağlayıcılarına gerçek zamanlı takograf verileri sağlayarak yerleşik geçiş ücreti cihazlarına olan ihtiyacı ortadan kaldırabilir. Takograf verileri kullanılarak; aracın yükü kontrol edilebilir, otomatik faturalandırma ve bordrolama yapılabilir, konum ve sürüş süresi verilerinin yanı sıra mevcut trafik ve gerçek zamanlı dinlenme alanı bilgilerini kullanarak dinlenme veya park yerlerinin otomatik rezervasyonu yapılabilir, lastik bakımı ve yönetimi planlanabilir, yakıt ikmali planlanabilir, sürücülerle gerçek zamanlı iletişim kurulabilir.
Ancak, bu sistemleri kullanacak yine insandır. Firmaların takograf verilerinden azami fayda sağlayabilmesi için; ilgili yöneticilerin, şirketin takograf konusundaki sorumluluklarını, takografta ve sürücü kartında hangi verilerin ve bilgilerin bulunduğunu bilmesi ve operasyonları için bu verileri/bilgileri nasıl kullanabilecekleri konusunda bir fikirleri olması gerekmektedir. Bunun için, hem yöneticiler ve hem de sürücüler takograf konusunda eğitilmelidir. Kaldıki, AETR sözleşmesine göre, firmalar sürücülere takograf kullanımı konusunda eğitim vermek zorundadırlar. Bu konularda destek almak için, firmalar bizi arayabilirler.