SÜRÜCÜLER DİNLENMELERİ GEREKEN TIR PARKLARINDA BİNBİR ZORLUKLA MÜCADELE EDİYORLAR. TIR PARK SAYISI YETERLİ ANCAK; KALİTE OLARAK ÇOK EKSİKLERİ VAR.
TIR Parkları, karayolu yük ve eşya taşımacılığında en önemli konuların başında geliyor. Altyapı, sosyal donatı imkanları, hijyenik ortamları ile TIR parkları sürücülerimiz için son derece önem teşkil ediyor.
İyi bir TIR parkı kaliteli dinlenmeyi beraberinde getiriyor
Bilim insanları insan sağlığında (ruh ve beden) dinlenmenin önemine vurgu yaparak ‘günlük 15 dakikalık egzersizlerin bile insan sağlığında önemli olduğunu’ ifade ediyorlar. Uzun yol şoförlerinin dinlendikleri TIR parklarında mutlaka ve mutlaka uyku problemi, beslenme ve hijyen olaylarını halledebilmeleri gerektiğini ifade eden psikologlar ise, bu tür temel ihtiyaçların şoförleri ‘insani şekilde yaşadıkları’ yönünde pozitif düşünceye sevk ettiğinin altını çiziyorlar. İyi bir TIR parkının kaliteli dinlenmeyi, kaliteli dinlenmenin de verimli işleri beraberinde getirdiğini ifade eden bilim insanları bazen çok basitmiş gibi görünen olayların bile iş yaşamında ‘belirleyici’ olabildiğini ifade ediyorlar.
Abdullah Özer UND Yönetim Kurulu Üyesi
Çamur Park sektörümüzün hapishanelerinden biridir
“Türk nakliye sektörünün hapishanelerinden biri Gürcistan Batum-i Çamur Park’tır. Gürcü yetkililer, Türk nakliye sektörünü bitirmek ve kendi nakliyecilerine avantaj sağlamak için, polis zoruyla araçlarımızı bir tarlaya sokuyor, günlerce bekletiyor ve kim fazla para verirse önce onu çıkartıyor. Öte yandan kendi araçları ise parka hiç girmeden sınır kapılarına gidiyor. Gürcistan yetkili birimleri haksız bi şekilde Türk nakliyecisini kendine yakın kişilere soyduruyor. Bu haksızlıklara dur demek için Türk nakliye sektörü ne yapmalı?”
Cavit Değirmenci Ekol Lojistik Filo Genel Müdürü
TIR parkları şoförlerimizin yaşam alanları olmalı
“Maalesef ülkemizde TIR parklarının niteliklerini içeren belirli bir tanımları yok. Bu sebeple TIR parklarının sayısını belirlemekte mümkün olmuyor, birçok alan TIR parkı olabiliyor. 1 Şubat 2016’da yayınlanan gümrük mevzuatı ile birlikte artık bakanlık tarafından belirlenen zorunlu niteliklere sahip olan yerler TIR parkı olarak kullanılabilecek. Şoförlerimiz yazın sıcakta, kışın soğukta yorucu koşullar altında çalışıyorlar. Her TIR parkında şoförler için duş da dahil olmak üzere ihtiyaçlarını giderebilecek alanlar olmalı. TIR parkları onların vakit geçirebilecekleri, oturabilecekleri, dinlenebilecekleri bir yer olmalı. Bir diğer konu da fiyatlar. Bazı parkların fiyatlarının yüksek olması TIR şoförlerinin araçlarını parka sokmayarak ana arterlerde park etmelerine sebebiyet veriyor. Ayrıca sınır kapılarındaki yoğunluklardan dolayı park alanları yaratarak, mevcut durumu disipline etmek yerine, dış ticaretimizin hızı açısından yoğunluk sebeplerini tespit edip tıkanıklıkların önünü açacak aksiyonlar alınması gerekmektedir.
Kaçak göçmen sorunu maalesef TIR parklarında yaşanan en büyük güvenlik sorunlarından biri. Öncelikle yeni gelen mevzuat ile güvenlik sorunlarının çözüleceğine inanıyorum. Her TIR parkı mutlaka etrafı duvarlarla çevrili olmalı, yeterli aydınlatma sistemine sahip olmalı, TIR parkı 7/24 kamera sistemi ile izlenmeli, emniyet birimleri denetim sağlanmalı.”
Ergün Bilen ABC Lojistik Genel Müdürü
TIR parklarının belirli standartlar yakalaması gerekiyor
“TIR Parkları, sektörümüzün kılcal damarları arasında geliyor. TIR parklarındaki sosyal donatı alanlarının olması şoförlerimiz için elzemdir. TIR parklarındaki hijyenin istenilen seviyede olması gerekiyor. Tuvaletlerin temizliği sürücüler için önemlidir. Yine bu alanlardaki banyo sayılarının ve banyo hijyenlerinin de AB standartlarında olması gerekiyor. Sürücülerimiz ile konuştuğumuzda şoförlerimizin bu konularda muzdarip olduğunu görebiliyoruz. Ülkemiz TIR parkı alanları konusunda sayısal olarak yeterlidir. Ancak önemli olan burada sayı değildir. Önemli olan TIR parklarımızdaki durumdur. Bu parklarda belirli standartların olması gerekiyor. Bu standartlara göre hizmet verilmeli. Her önüne gelen TIR parkı açmamalı. Ehil olmayan kişililerin sırf para kazanacak diye bu işi yapmaması gerekiyor. TIR parklarını önemsememiz gerekiyor. Çünkü sektörümüzün yükünü sırtlayan sürücülerimizin rahat edebilmeleri gerekiyor. Rahat eden çalışanların daha verimli işler ortaya çıkaracağını hepimiz biliyoruz. Dolayısıyla bu alanların birer ‘sosyal donatı’ alanları olarak sektörümüzün baş aktörleri olan sürücülerimize sunulması gerekiyor.”
İbrahim Ethem Öcal/Yörük Transport Genel Müdürü
Türkiye TIR parklarında sınıfta kaldı
“Dünyada lojistik sektörünün duayenlerinden olmayı başaran Türkiye, sürücülerin yaşam standardını ve TIR parklarındaki güvenliği sağlayabilme konusunda ne yazık ki sınıfta kalmıştır. Yakın zamanı baz aldığımızda; Türkiye için büyük önemi olan, batı kapısı Kapıkule’de bile temel ihtiyaçları giderebilecek imkanları yeni sağlayabilmişken, diğer bölgelerdeki durum ve vaziyetin ne denli olduğunu herhalde tahmin edebiliriz. Ayrıca mülteci göçüyle beraber başlayan insan kaçakçılığı, birçok firma ve sürücünün mağdur olup maddi zarara uğramasına neden olmuştur. Buda güvenlik zafiyetinin başlıcalarındandır. Tez zamanda çalışma şartlarını optimum düzeylere getirdiğimiz an, başarı ve hizmet kalitemizde beraberinde gelecektir. Türkiye’de bulunan TIR parkı sayısının yeterli olup, imkanların minimum seviyede olması, park ruhsatlarının gelişi güzel verildiğinin hiç şüphesiz göstergesidir. Batıdaki gibi imkanların üst düzeyde olduğu parklara kavuşabilmek yasal düzenlemeler ile tahmin ettiğimizden de kolay olacaktır.”
Osman Küçükertan Omsan Lojistik Genel Müdürü
TIR parklarının altyapısı yeterli değil
“Ülkemizdeki TIR parkları sayı olarak yeterli değildir. Özellikle İstanbul’a giriş ve çıkışlarda, yürüme yasaklarının olduğu zaman diliminde, yeterli derecede park olmaması sebebiyle TIRlar büyük zorluklar yaşamaktadır. TIR parklarına yönelik diğer önemli bir sorun ise bu parkların altyapısının yetersiz olmasıdır. Bu parklardaki özellikle tuvalet ve su eksikliği şoförlere sıkıntılar yaşatmaktadır. Oysa birçok Avrupa ülkesinde otoban güzergâhlarında, 5-10 km aralıklarla TIR’ların durabileceği akaryakıt istasyonu veya park alanları mevcuttur. Ayrıca bu parklar fiziki açıdan da oldukça yeterlidir. Bu alanlarda temizlik işleri özel şirketler tarafından yapılmakta olup, tespit edilen bir eksiklik halinde işletmelere ilgili kamu kurumu tarafından çeşitli cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Ülkemizde yeterli sayıda TIR parkının olmayışının sebep olduğu diğer önemli bir sorun ise güvenlik sorunudur. Avrupa’da bu parkların güvenliği kamera sistemi, otoban polisleri veya özel güvenlik firmaları tarafından sağlanmaktadır. Ülkemizde alınan güvenlik tedbirlerinin ise yeterli olmadığı değerlendirilmektedir. Örneğin İstanbul’da, yürüme yasaklarının geçerli olduğu zaman dilimlerinde, TIRlar otoban kenarlarında beklemektedir. Bu bekleme sırasında araçlara mültecilerin binmesi veya araç depolarındaki yakıtın çalınması gibi güvenlik riskleri ortaya çıkmaktadır. Diğer taraftan otoban kenarında yığılan tırlar, trafik yoğunluğuna ve kazalara da sebep olabilmektedir. Türkiye’de otoban üzerinde daha fazla güvenlikli TIR parkının yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. Mevcut parkların fiziki altyapılarının güçlendirilmesi, yeni parkların ise modern bir anlayışla yapılması oldukça önemlidir. Bu noktalara yeterli miktarda piknik masası, tuvalet ve çeşme yapılması şoförlere kolaylık sağlayacaktır. Avrupa’ya çıkışta, sınır kapılarına yakın bir noktada yapılacak bekleme alanlarının, gümrük kapılarındaki yığılmayı azaltacağı değerlendirilmektedir. Bekleme alanlarına girişte yarı römorkun içerisini kontrol etmek için X-Ray cihazının bulunması ve bekleme alanına giren araçlarda pasaport ve vize kontrolünün sağlanmasının da yararlı olacağı düşünülmektedir. Bir diğer önemli konu ise bekleme noktalarında akaryakıt alımının yapılabilmesidir. Avrupa’ya çıkış sırasında birçok araç akaryakıt almakta ve bu da sınır kapısı geçişlerinde yoğunluğa sebep olmaktadır. Yakıt alım işleminin bekleme noktası içerisine alınmasının yığılmayı azaltacağı değerlendirilmektedir. Omsan olarak araçlarımızın güvenliği için çeşitli önlemler alıyoruz. İhracat yüklemesi yapan araçlarımız gümrük işlemi için gümrük bölgesine girdikten sonra görevlendirilmiş olan çalışanımız tarafından gümrük mühründen önce yük ve diğer kontroller, mühür işlemi bittikten sonra ise karbon ölçüm cihazı ile gerekli kontroller yapılarak araçta başka kişilerin olup olmadığı denetlenmektedir. Araçlarımız gümrük işlemleri bittikten sonra sürüş saati ayarlanarak sınır kapısına doğru hareket etmektedir. Bu noktalarda şoförler, durmamaları, zorunlu olarak durduklarında ise araçlarının yanından ayrılmamaları yönünde uyarılmaktadır. Ayrıca, oluşturmuş olduğumuz ekipler aracılığıyla güzergah boyunca anlık denetimler de gerçekleştirilmektedir. Şoförlerimiz yolda durmak zorunda kaldıklarında almaları gereken önlemler hakkında periyodik olarak verilen eğitimler ile sürekli bilgilendirilmektedirler.”
Alper Bilgili - Mars Logistics Filo Yönetimi Genel Müdürü
TIR parkları sürücülerin temel ihtiyaçlarında
daha fazla imkan sağlamalı
“Ülkemizdeki TIR park sayısının yeterli olduğunu söyleyebiliriz ancak altyapısı konusunda iyileştirmeler yapılmalı diye düşünüyoruz. Özellikle temizlik ve hijyen konusunda biraz daha hassas olunması gerekiyor. Örneğin batıdaki TIR parkları bu konuda daha dikkatli, yapısal olarak da bizim parklarımızdan daha modern ve konforlu hizmet veriyorlar. Oysa yurtiçindeki bazı parklar ancak zaruri düzeyde ihtiyacı gideriyor ancak küçük iyileştirmeler ile daha iyi hizmet verebilirler. TIR park alanlarında birtakım güvenlik sorunlarının yaşandığını biliyoruz. TIR park alanlarındaki giriş çıkış kontrollerinin yeterli düzeyde değil. Park sahalarının çoğunda güvenlik kamerası konusunda yetersizlikler var. Mars Logistics olarak bizler olumsuz durumlara mahal vermemek adına şoförlerimizi daha dikkatli olmaları konusunda uyarıyoruz. Park saha tercihlerini ise güvenlik konusunda emin olduğumuz noktalardan yana yapmalarını talep ediyoruz. Sektöre daha iyi hizmet verebilmesi adına her konaklama noktasının standart bir kaliteye sahip olması gerektiğini düşünüyoruz. Tüm park sahalarında öncelikli olarak güvenlik önlemlerinin artırılması gerekiyor. Alanlar içerisindeki tüm noktalar güvenlik kameraları tarafından denetlenmeli. Ek olarak alanlarda giriş-çıkış kontrol mekanizmalarında da iyileştirmelere büyük ihtiyaç olduğu fikrindeyiz. Mars Logistics olarak bizler şoförlerimizin konforlarına büyük özen gösteriyoruz, araç tercihlerimizde dahi teknik standartların yanında konfor özelliği arıyoruz. TIR park alanlarının da sürücülerin temel ihtiyaçları konusunda daha fazla imkan sağlaması gerekiyor.”
Hikmet Eker/Ekertransport Yönetim Kurulu Başkanı
Modern TIR parklarına ihtiyaç var
“TIR parkları, sektörümüz açısından son derece önemli bir konudur. Bizler, sürücülerimizi ve taşıdığımız yükleri güvenlik açısından TIR parklarına emanet ediyoruz. Fakat buralarda güvenliğin çoğu zaman olmadığı ya da çok az bir şekilde olduğunu söylersek abartmamış oluruz. TIR parklarında güvenliğin olması bizler için çok ama şok önemlidir. Çünkü sürücülerimizin can güvenliği bizim için her şeyden önde gelir. Sürücüler, bizlerin sadece çalışanları değil aynı zamanda ailemizden birileridirler. Bunun unutulmaması gerekiyor. TIR parklarının en azından kamera sistemi ile güvenlikli hale getirilmesi gerekiyor. TIR parklarının hijyen sorunu da sürücülerimiz için ayrı bir konu başlığı olarak karşımıza çıkıyor. Bu alanlarda hijyenin muylaka olması gerekiyor. Banyo ve tuvaletlerin temizliği sürücüler için önemli unsurlardır. Ülkemizde TIR parklarının sayılarının yeterli olduğunu düşünüyorum. Fakat bu parklardaki hijyenin ve güvenliğin yeterli olmadığı kanısını taşıyorum. Bazı TIR parklarında tentelerin kesilerek kaçak insanların araçlara girmesi bizlerin endişeli bir hale gelmesine neden olmaktadır. Bu bakımdan modern, güvenlikli, hijyenik alanların olduğu parkların yapılması gerekmektedir.”
Ali Çiçekli/Öğretim Görevlisi, UND Bşk.Yrd. ALC Lojistik Yön.Kur.Bşk.
Bitmeyen çile: TIR parkları
“Bilindiği üzere TIR parkları konusu başta İstanbul olmak üzere diğer büyükşehirlerde ve tüm ülkemizde büyük bir problem olmaya devam ediyor. Hem ülkemiz dış ticaretinin ezici oranının İstanbul’da olması hem de bu kentin Avrupa-Asya arasında ana ulaşım koridoru olması nedeniyle biz burada daha çok İstanbul TIR Parkları konusuna değineceğiz.”
Modern TIR parklarının yapılmasıyla istanbul trafiği önemli ölçüde rahatlatılabilir ve kent halkı rahat nefes alır. Çünkü her gün sabah akşam ve gündüzleri mahalle aralarındaki derme çatma parklara giriş çıkış yapan tırlar hem o semtin trafiğini kilitlemekte hem de o semt sakinlerinin hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer bir ifade ile semt halkının kaliteli yaşam hakkını elinden almaktadır.
İstanbul’da çarpık kentleşme sonucu; mahalleler arasında ve çoğu yerde konut aralarında, bir çoğunda da giriş/çıkışa izin vermeyecek ölçüde, her türlü güvenlik, sağlık ve hijyenden uzak, pislik içerisinde TIR parkları bulunmaktadır. Kaçak göçmenlerin bu parklarda rahatça dolaşıp araçlara binebildikleri gerçeği bir yana, her çeşit tinerci, sarhoş, hırsız ve hatta sapıkların da böyle köhne parklarda rahatça at koşturdukları bilinen bir gerçektir. Ne yazık ki hepimiz araçlarımızla birlikte yüklerini ve sürücülerimizi her türlü can ve mal güvenliğinden yoksun bu TIR parklarında bırakmak zorunda kalıyoruz. Her ne kadar bazı büyük ya da orta ölçekli firmalarımızın kendi özel TIR garajları olsa bile, İstanbul gibi iki büyük yarımadaya bölünmüş, kent içi ulaşımının sınırlı ve bir o kadar da zor olduğu bir şehirde tek bir noktadaki özel bir garajla bu ihtiyaçların karşılanması mümkün değildir. İrili, ufaklı ve semt aralarına dağılmış TIR parklarının çevreye verdiği zararlar bir yana kent içi trafiğe yaşattığı olumsuzluk da acı bir gerçek olarak güncelliğini korumaktadır.
ı
Bu nedenlerle; gerek kent içi ulaşımını rahatlatıp çevre ve trafik sorununun çözümüne katkı yapmak gerekse de TIR parklarında sektörün mal ve can güvenliğini sağlayarak bu acil ihtiyacını karşılamak amacıyla kentin her iki yakasında çok acil olarak geniş, modern ve sosyal donatıları olan yeni TIR parkları ihdas edilmelidir. Bunun için başta büyükşehir belediyesi olmak üzere, ilçe belediyeleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Milli Emlak tarafından oluşturulacak ‘Acil Eylem Koordinasyonu’ tarafından arazi üretim ve tahsisine ihtiyaç vardır. Daha sonra STK ve UND’nin de katılımıyla yeni TIR parkları günümüz ihtiyaçlarına göre düzenlenmelidir.
Düzenli TIR parklarının olmaması sigorta açısından da sıkıntılıdır. Zira CMR Sigortası olarak da bilinen Taşıyıcının Sorumluluğu Sigortası Poliçe genel şartlarına göre TIR’ların, etrafı çevrili, aydınlıklı, kameralı ve tam güvenli parklarda konaklaması gerektiği öngörülmektedir. Bu özelliğe haiz olmayan parklardaki konaklama esnasında aracın hamulesi olan eşyanın kısmen ya da tamamen çalınması ve/veya zarar görmesi halinde sigortacının tazmin etmeme keyfiyeti olduğu açıkça belirtilir. Bu yönüyle de bakıldığında TIR parklarının kalitesi daha çok önem arz etmektedir.
* TIR parklarının konumu kentin merkezi trafiğini etkilemeyecek şekilde ana arterlerin kesişim yerlerinde yada ana artere ve çevre yolları ile gümrüklere yakın şekilde oluşturulmalı.
* Elektronik ve saat ayarlı(kartlı) giriş çıkış kapıları olmalı.
* Saha zemini asfalt/beton ve tır park çizgileri düzenlenmiş olmalı.
* Tüm saha etrafının yüksek çit ve üzeri dikenli telle çevrilmesi gerekiyor.
* Tüm sahanın sürekli aydınlatılması gerekli.
* 40-50 kişilik sürücüler için kafe ve dinlenme yeri yapılmalı.
* Sürücüler için 15-20 adet duş alma üniteleri yapılmalı.
* Sürücü ve çalışanlar ile misafirler için 15-20 adet temiz modern wc’ler yapılmalı.
İçinde fax, internet, bilgisayar, scanner gibi iletişim araçları olan hizmet ofisi olmalı.
* 7/24 çalışan ve kayıt yapan kamera güvenlik sistemi olmalı.
* Ağır taşıt kantarı olmalı.
* Kalış süresine göre ücretlendirme yapacak kart sistemi olmalı.”
Vedat Tutu VİP Lojistik Genel Müdürü
TIR parklarının ihtiyacı karşılaması gerekiyor
“Ülkemizde park yeri sorunu olduğunu düşünmüyorum ama park yerlerinin birçok sorunu olduğuna inanıyorum. Park yerleri diye adlandırılan yerlerin biran önce belli bir sistem ile modernizasyon ve korunaklı hale getirilmesi gerekiyor.
Dolayısıyla; öncelikle TIR parkını tanımlamak gerekiyor. Hangi parklar TIR’lar ve şoförleri için güvenliklidir? Tır parkı dediğimizde; Avrupa’ya ihracat ya da Avrupa’dan ithalat taşıması yapan, taşıdıkları yükün çok ciddi bedeli olan ve 18 metre uzunluğunda, 110 bin Euro’luk araçların konaklama yapacağı yerler olmalı. Biraz daha açacak olursak; Modern yapısı, tüm sahanın kamera sistemi, etrafı beton duvar ile çevrili, jiletli tellerle korunan, can ve mal güvenliğinin yanında şoförlerin telefon, faks, scanner, internet gibi iletişim araçları ve dinlenirken yemek yiyeceği, televizyon izleyeceği, odası olan dinlenme yerleri olmalı. Temiz tuvaletleri ve duş alacakları banyoları olmalı... Saha zemini asfalt, hatta kantar ve ufak tefek arızaları yaptırabilecekleri tamirin yanında araçların yıkama yerleri olmalı. Park girişleri dijital olmalı ve polis kontrolleri yapılabilmeli. İçeride kaçak insanlar çalıştırılmamalı, çalışanlar SGK’lı olmalı, parka dışarıdan ne olduğu belli olmayan insanlar girmemeli. Yeni yapılacak TIR parkları için dikkat edilmesi gerekenler ise, gümrüklere, büyük ihracat ve ithalat firmalarına yakın yerlerde güvenlik önlemleri alınmış, “modern TIR parklarının” yapılması yerinde olur. Çünkü taşıyıcının sorumluluğu olan CMR Sigortası bu konuda çok hassastır. Ve yük güvenliği alınmış parklarda konaklaması zorunludur.
Araçlar Türkiye’ye giriş yaptığı sınır kapılarından sonra, önce gümrüğe ya da ithalat firmalarının bulunduğu semtlere gidiyorlar. Birinci boşaltmasını yaptıktan sonra araçlar en yakın can ve yük güvenliği olmayan parklara ya da ithalatçı firmalara yakın yol kenarlarına park ediyorlar. Buralara biran önce modern parklar yapılmalı. Örneğin; Şu anda ‘modern ve güvenlik önlemleri alınmamış’ bir sürü park yeri olan yerleşim yerleri; Sefaköy-Erenköy-Kartal-Gebze ve civarlarına ihtiyaç vardır.
Ülkemizde nüfus olarak kalabalık ve TIR Park sorununun acil çözülmesi gereken ilimiz İstanbul’dur. Eğer park sorunu halledilebilirse inanıyorum ki, İstanbul trafiğine etkisi de olacaktır.
Kapıkule’den giren bir araç güzergâhında “Modern park yeri olmadığı için” ilk adresine kadar ya risk alıp gidiyor ya da güvenlik önlemi bile alınmamış parka veya yol kenarında dinlenmek ve beklemek zorunda kalıyor.
Aynı şekilde gümrükten çıkan bir araç Kapıkule sınır kapısına kadar yine risk alarak gidiyor ya da mecburen park diye belirtilmiş ama güvenlik önlemi bile olmayan yerlerde beklemek zorunda kalıyorlar. Bu durumdan hem şoförün can güvenliğini, hem yükün çalınma yada her hangi bir şekilde ateşle yanması, hem de bulunduğu yerde trafiğin ve ya mahalle halkının rahatsızlığı söz konusu olmaktadır.”