Tüm dünyada yaşanan belirsizliklerin bir startup yatırımcısı için yüksek kazanç anlamına geldiğinin altını çizen Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren, “Belirsizliklerden bizim ortamımız çok etkilenir ama bunu pozitif değerlendirmek gerekir. Çünkü bir startup yatırımcısı, o an yatırım yaptığı girişimin ilerleyen zamanlarda eğer doğru bir sektördeyse büyüyeceğinin farkında olan kişidir. Avrupa'da, Ortadoğu'da savaşlar var, bankacılık krizleri var, depremler, ekonomik sıkıntılar, seçimler derken 6 ay geçti. Globalde ve Türkiye'de ayrı ayrı değerlendirmek lazım. Türkiye'de 200'den fazla GSYF kuruldu. Bunların işlevsel olması gerekiyor. Bu çok sevindirici bir durum ve 2023'ün artılarından bir tanesi. Ancak Türkiye'de exit sayısı az. Arzu edilen rakamlara gelemedik.” şeklinde konuştu.
Yıl sonunu 12 yatırımla kapatacağız
2023 yılının 2019 yılı metriklerine geri dönülen bir yıl olduğunu da sözlerine ekleyen Eren, “2023 yılında bazı küçülmeler yaşadık ama 2024'ten umutluyuz. 2023 yılında Keiretsu Forum Türkiye olarak 10 yatırım gerçekleştirdik, sene sonuna kadar da tahmini 12 yatırımla 2023'ü tamamlayacağız. En çok yatırımı da Keiretsu Forum Türkiye olarak biz yapmış oluyoruz. 1 milyar dolarlık bir çözümü çözebilmeniz için, 1 milyar dolarlık bir çözümle gelmeniz gerekiyor. Bu bakımdan 2024 bizim için çok çok daha iyi bir yıl olacak.
Dikey tarım, lojistik ve siber güvenlik ön planda olacak
Türkiye ve dünyada en çok ilgi çeken sektörler savunma sanayi, siber güvenlik, dikey tarım ve lojistik oldu. Yani etki yatırımcılığı çok önemli bir hale geldi. Bu da temiz enerji, rüzgar enerjisi ve dikey tarım demek.
2024’te Türkiye’den unicorn çıkabilir
Exit'ların artıp yatırımların çoğalacağı bir 2024 yılı olacak. 2024 ilk çeyreğinde bunları hep birlikte göreceğiz, hatta Türkiye'den bir kaç unicorn çıkacağını da öngörüyorum. Çünkü Türkiye bir fintech cenneti. 2024'te de çok başarılı girişimciler çıkaracağımıza inancımız tam.
Yüzde 25 Yapay Zeka Girişimleri
Girişimleri incelediğimizde Keiretsu Forum Türkiye’ye yapılan başvuruların %25'i yapay zeka startupları oldu. Bu yıl yüzde 25 olan bu oran 2024'te yüzde 40-50 olacak. Yapay zekanın çok farklı çeşitleri var. Yapay zeka artık günümüzde olmazsa olmazlardan. Yapay zeka tüm dünyada konuşuluyor ama Türkiye oyun girişimlerinde dünyada süper ligde. En az İngiltere veya Amerika kadar oyun girişimlerinde başarılıyız.
Yüzde 20’lik pay lojistik sektöründe
Keiretsu Forum Türkiye olarak trendleri takip ederken, tek bir kriterimiz var; gelir üreten girişimlere yatırım yapıyoruz. Dikey tarım, yapay zeka, siber güvenlik dikkat ettiğimiz girişimler. Öte yandan lojistik ve sağlık girişimlerini seviyoruz. Bu sektörler dikkat ettiğimiz sektörler. En ağırlıkta dikkat çeken girişimlerde ise yüzde 20’lik pay lojistikte. Diğer payın içinde ise sağlık, perakende, görüntü işleme sektörü, siber güvenlik girişimleri var. Yatırımcılar paralarının geri dönüşlerini bekliyorlar. Bu geri dönüş esnasında da bizim fark yarattığımız konu, o girişimi ilk etapta yakalamamız ve yakaladıktan sonra da o girişimin tekrar ve tekrar fonlanması oluyor.
İyi girişimler yanlış ellerde heba oluyor
Çünkü çok iyi fikirlerin yanlış ellerde heba olduğunu görüyoruz. Ayrıca Kızıl Okyanus dediğimiz rekabetin çok yüksek olduğu sektörlerde de ortalama fikirlerin iyi girişimcilerin elinde uçup gittiğine şahit oldum. Burada fikir kadar bir başka önem taşıyan faktör ise takım. O girişimcilerin kim olduğu ve girişimin geri dönüşünün olabilmesi çok önemli.
Girişimciler paraya kolaylıkla erişebilir
Girişimcinin iyi bir iş yapıp da para bulamadığını görmedim. Girişimciler bir şekilde paraya erişiyorlar. Önemli olan girişimcinin parayı nasıl kullanacağı.
Artık girişimcilerin takımına bakılıyor
Girişimcilerin bir personası var. İyi ve doğru bir girişimci takımı birbirini iyi tanıyan, birbirini tamamlayan kişilerden oluşmalı. Bu takım her zaman en iyi arkadaşınız olmak zorunda değil ama işini en iyi yapan insanlardan olmak zorunda. O yüzden son iki senedir yatırımcılar artık takıma bakıyor. Eskiden fikre, market büyüklüğüne, finansal projeksiyonlara bakılırdı. Ama artık olmazsa olmaz takım. Yatırımcı parayı verdiği ilk günden beri girişimciyi görmek istiyor. Girişimcilerin de ilk günden itibaren bir strateji oluşturması gerekiyor. Girişimci bazen kendini doğru ifade edemeyebiliyor. Bu aşamada iletişim, elektrik ve enerji olayı da çok büyük önem taşıyor. Bütün bunlar olduğunda girişimci başarılı oluyor.” şeklinde bilgi verdi.
